Zasady montażu płyt warstwowych

Płyty warstwowe to jedno z najpraktyczniejszych rozwiązań pozwalających na szybkie i sprawne wykonanie ścian w budynkach przemysłowych oraz wszelkiego typu halach. Ze względu na dobre parametry termoizolacyjne nadają się również do budowy ścian zewnętrznych i wewnętrznych w chłodniach i przechowalniach.    Można je także zastosować w budynkach inwentarskich, np. magazynach płodów rolnych, czy obiektach przeznaczonych do utrzymywania zwierząt – kurnikach, oborach lub chlewniach. Jednak żeby wznoszony obiekt spełniał wszystkie oczekiwania co do swojej charakterystyki termicznej, ważny jest poprawny montaż płyt warstwowych. Zobaczmy, jakie są najważniejsze zasady postępowania przy wykonywaniu ścian lub sufitów z płyt.

 

Jak i z czego jest zbudowana płyta warstwowa?

Płyta warstwowa ma stosunkowo prostą budowę. Składa się z dwóch specjalnie wyprofilowanych arkuszy blachy oraz wklejonego między nie rdzenia termoizolacyjnego. Blacha używana do produkcji płyty warstwowej to najczęściej blacha stalowa, choć można znaleźć również takie płyty, gdzie użyto blachy aluminiowej. Arkusze stosowane do produkcji płyt to blacha trapezowa, ponieważ za sprawą równoległych zagięć ma ona większą sztywność, a co za tym idzie odporność na skręcanie i wytrzymałość na obciążenia.

Powierzchnia metalu jest dodatkowo zabezpieczona przed korozją. Stosowane są różnego rodzaju powłoki ochronne. Blachy mogą być poddawane cynkowaniu, pokrywane tworzywem, malowane proszkowo, a także powlekane lakierem. Rdzeń płyt może być wykonany z poliuretanu w postaci specjalnej pianki, w zależności od typu płyty może to być PUR lub PIR. Produkowane są również płyty z rdzeniem z wełny mineralnej szklanej albo skalnej, a także wykorzystujące styropian.

Płyty warstwowe są ze sobą szczelnie łączone dzięki temu, że ich brzegi zostały wyposażone w specjalne elementy eliminujące możliwość powstawania mostków termicznych. Dzieje się tak za sprawą systemu pióro-wypust, w którym jedna krawędź ma odpowiednie wgłębienia, a druga fragmenty wystające, które są w nich umieszczane.

Elementy z płyt warstwowych są przytwierdzane do struktury nośnej budynku. Można mocować je do belek i słupów, ale również do specjalnie wykonanych rusztów. Z płyt można korzystać w przypadku niemal wszystkich konstrukcji, choć najczęściej są one wybierane do hal stalowych. Nie ma jednak przeszkód, by ściany z płyt warstwach zastosować w budynku o szkielecie drewnianym czy żelbetowym.

 

O czym trzeba pamiętać przed przystąpieniem do montażu płyt warstwowych?

Przy budowie ścian z płyty warstwowej ważne są wszystkie etapy postępowania z montowanymi elementami. Trzeba pamiętać, że rdzeń płyty jest stosunkowo wrażliwy na nacisk na jej powierzchnię. Zbytnie obciążenie płyt może więc skutkować ich nieodwracalnym uszkodzeniem. Dlatego zarówno podczas transportu, jak i składowania na miejscu budowy poszczególnych paczek płyt nie można układać jedne na drugich.
Powierzchnia płyt jest też wrażliwa na odkształcenia przy podnoszeniu i przenoszeniu. Większość producentów płyt rekomenduje więc używanie specjalnych przyssawek podciśnieniowych, dzięki którym w czasie przenoszenia naprężenia rozkładają się bardziej równomiernie.

Warto pamiętać, że powierzchnia płyt jest zabezpieczona antykorozyjnie, dlatego docinanie i wykonywanie w nich otworów powinno przebiegać w taki sposób, by nie uszkodzić powłoki ochronnej. Jest to szczególnie ważne przy wycinaniu koniecznego miejsca na okna, drzwi, bramy czy przepusty technologiczne. Zazwyczaj producenci płyt rekomendują używanie pił szablastych i wyrzynarek oraz unikanie szlifierek kątowych. Miejsce cięcia powinno być również dokładnie zabezpieczone zgodnie z zaleceniami wytwórcy płyt, np. warstwą odpowiedniego lakieru.

Montaż płyt powinien się odbywać w warunkach atmosferycznych określonych przez producenta. Najważniejszymi parametrami, które trzeba brać pod uwagę, są opady i wilgotność (np. unosząca się mgła), a także zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura powietrza. W pierwszym przypadku chodzi o uniknięcie zawilgocenia rdzeni płyt, co może prowadzić do ich uszkodzenia, także przez rozwój grzybów albo pleśni. W drugim temperatura może powodować kurczenie się lub rozszerzanie elementów metalowych, a w efekcie prowadzić do nieszczelności wskutek niedokładnie wykonanych połączeń.

Nie wolno zapominać o tym, że montaż płyt warstwowych wiąże się zwykle z koniecznością wykonywania prac na wysokości. Podczas instalowania płyt trzeba więc przestrzegać zasad bhp, które się z tym wiążą. Najlepszym rozwiązaniem jest zwykle korzystanie z podnośników nożycowych o wymaganym zasięgu i dostatecznie dużej szerokości pomostu roboczego.​

Najważniejsze wskazówki przy montażu płyt warstwowych

Płyty warstwowe montuje się za pomocą wkrętów, które przechodzą przez strukturę elementu i wchodzi w słup, bekę czy specjalny wspornik. Dla zachowania szczelności, a zatem ochrony rdzenia przed przedostawaniem się wilgoci, wody opadowej czy różnych zanieczyszczeń wkręty są wyposażane w specjalną elastyczną podkładkę. Ważne by miała ona właściwe rozmiary i odpowiadała wymiarowi łba użytego wkrętu, jak również była odpowiednio ściśnięta. Ma to na celu właściwe przyleganie do powierzchni.​

Montaż może być przeprowadzany dwoma metodami. Połączenia płyty z elementami nośnymi konstrukcji obiektu mogą być wykonane jako standardowe albo ukryte. W pierwszym przypadku wkręty są rozmieszczone na szerokości płyty, a ich łby pozostają widoczne na elewacji. Jeśli ze względów estetycznych albo dla ochrony użytych łączników przed wpływem warunków atmosferycznych inwestor woli rozwiązanie z mocowaniami niewidocznymi, wówczas można zastosować płyty, gdzie wkręty są instalowane w obrębie zamka i zakryte przez specjalną wypustkę kolejnej mocowanej płyty warstwowej.

Przy mocowaniu płyt warstwowych duże znaczenie ma rodzaj zastosowanych łączników oraz ich rozmieszczenie. W większości przypadków używane są specjalne wkręty samowiercące, które po przejściu przez strukturę płyty wykonują otwór w elemencie nośnym, gwintując go jednocześnie. W przypadku montażu na konstrukcji żelbetowej elementy złączne są osadzane w kołkach rozporowych. Niekiedy używa się również stalowych kołków wbijanych.
Odpowiednie rozmieszczenie elementów złącznych jest ważne ze względu na zapewnienie odpowiedniej nośności całej struktury, która musi nie tylko utrzymywać ciężar płyt, ale również być odporna na warunki zewnętrzne. Największe zagrożenie stanowi w tym przypadku napór wiatru oraz jego siła ssąca, która działa na płyty warstwowe, zwłaszcza te, które są umocowane w narożnikach budynku. Wkręty muszą być więc umieszczane w odległościach przewidzianych w projekcie, a także dokręcone z odpowiednim momentem, który nie spowoduje odkształcenia powierzchni czy zbyt dużej deformacji uszczelki, a jednocześnie zagwarantuje pełna stabilność.

W przypadku płyt umieszczanych na dachach równie ważne jest rozmieszczenie wkrętów względem przetłoczeń blachy. W tym przypadku optymalnym miejscem na umieszczenie złącza jest grzbiet blachy trapezowej. Dzięki takiemu rozwiązaniu otwór i uszczelka nie będą poddawane aż tak intensywnemu działaniu wody opadowej.

Wkręty podtrzymujące płyty warstwowe to nie jedyne elementy niezbędne do poprawnego montażu. Równie duże znaczenie ma prawidłowe uszczelnienie połączeń między poszczególnymi panelami. Różni producenci płyt stosują rozmaite rozwiązania problemu uszczelniania. W części płyt uszczelka jest od razu umieszczona w zamku, a szczelność uzyskuje się dzięki odpowiedniemu dociśnięciu płyt do siebie. W innych produktach nie ma gotowych uszczelek, wytwórcy płyt zalecają natomiast używanie specjalnych preparatów dopasowanych do rodzaju rdzenia, np. butylu dla wełny mineralnej. Zdarza się również, że uszczelki są dostępne osobno w postaci taśm mocowanych na bieżąco w czasie instalowania płyt.